“Active and ambitious! Hãy chọn lấy một mục đích, nó có thể là mục đích duy nhất của đời bạn”

“Active and ambitious! Hãy chọn lấy một mục đích, nó có thể là mục đích duy nhất của đời bạn”
“Active and ambitious! Hãy chọn lấy một mục đích, nó có thể là mục đích duy nhất của đời bạn”

Thứ Năm, 27 tháng 11, 2014

“Tính nhập nhằng trong Kiến trúc” của Robert Venturi

Venturi với lời phê bình lối kiến trúc đơn điệu cộc lốc của các cao ốc mang nặng tính thực dụng của diện tích mặt bằng mà lại bỏ quên tính đa dạng, sự hài hoà giữa lịch sử cổ điển và văn minh đương đại đã thổi một luồng gió mới vào tư duy và hành động của nhiều kiến trúc sư và các nhà thiết kế trên thế giới. 



Cuốn sách “Sự phức tạp và mâu thuẫn trong kiến trúc” của Robert Venturi ra đời năm 1966 ớ New York đã gây một tiếng vang mạnh mẽ trong giới kiến trúc thế giới. Trong các thập niên 50 và 60, kiến trúc Hiện đại đã có những thành tựu vang dội thế giới như những công trình Đơn vị ở tại Marseilles, Nhà thờ Ronchamp, Quy hoạch thành phố Chandigarh bang Punjab với Tòa Quốc hội, Điện Tư pháp… thuộc hàng kiệt tác kiến trúc hiện đại thế giới của Le Corbusier. Những kiệt tác của Mies van der Rohe như Khoa Kiến trúc học viện Illinois, những ngôi nhà ở chọc trời ở Chicago và đỉnh cao là Ngôi nhà Seagram Building (1958) ở New York; những kiệt tác cuối đời của Frank Lloyd Wright như Tháp thí nghiệm của hãng Johnson Wax, Nhà chọc trời Price Tower, Bảo tàng Guggenheim; những kiệt tác của Oscar Niemeyer trong thành phố Brazil xây dựng theo quy hoạch của Lucio Costa. Cùng thời điểm này, Chuyển hóa luận, trào lưu kiến trúc hiện đại Nhật Bản với nhiều kiệt tác nổi bật như của Kenzo Tange ra đời… Tuy vậy cũng chính trong 2 thập niên này đã xuất hiện sự phản kháng kiến trúc Hiện đại thế giới, vào những năm 60 sự phản kháng này càng mạnh mẽ trên các phương tiện truyền thông, trên các diễn đàn kiến trúc thế giới và được biểu hiện trong các sáng tác của nhiều kiến trúc sư thế hệ sau.
Cuốn sách “ Tính phức tạp và tính mâu thuẫn trong kiến trúc – (complexity and contradiction in architecture)
Cuốn sách “ Tính phức tạp và tính mâu thuẫn trong kiến trúc – (complexity and contradiction in architecture)
Cuốn sách của Venturi đã đóng góp một công cụ sắc bén phê phán kiến trúc Hiện đại và tạo điều kiện cho trào lưu Hậu – Hiện đại ra đời và phát triển. Người ủng hộ Venturi cũng nhiều mà người phản đối cũng lắm – Vincent Scully - Giáo sư Đại học Yale viết về cuốn sách … “Có thể xem nó là lý thuyết kiến trúc quan trọng nhất sau cuốn “Hướng về một nền kiến trúc” (Vers line Architecture) do Le Corbusier viết năm 1923″ và “tôi tin chắc rằng tương lai sẽ xếp tác phẩm này vào số một trong những bài viết cơ bản của thời đại chúng ta”. Scully cho rằng: “Đây là một cuốn sách khó chịu, nó dành cho các kiến trúc sư đang hành nghề và rất quan tâm đến những vấn đề thị giác, không dành cho những kẻ thích nhắm mắt lại vì sợ bị sốc bởi những gì mình nhìn thấy”, tư tưởng của Venturi dã dấy lên một sự tức tối mãnh liệt trong các bộ óc hàn lâm nhất của thế hệ Bauliaus - những người hoàn toàn thiếu óc hài hước.

Vậy thì nội dung lý thuyết của Venturi thế nào?

Trong bản dịch cuốn sách ra tiếng Pháp ông dùng nhan đề “Về sự nhập nhằng trong kiến trúc”, nhan đề này đã nói lên tư tưởng chính của lý thuyết mà ông đặt ra. Bản thân Venturi, với tính bộc trực thẳng thắn đã nói về quan điểm của mình khi viết cuốn sách này: “Ngày nay người ta có xu hướng đào tạo nên các kiến trúc sư “cổ lỗ” hoặc hoàn toàn phát ngán, và kiến trúc là một hiện tượng quá phức tạp để cho những người thường giữ gìn một cách cẩn thận sự ngu dốt của mình đề cập đến”…Cuốn sách là một gáo nước lạnh mà mục tiêu tập trung vào sự hẹp hòi của kiến trúc Hiện đại và Quy hoạch đô thị chính thống, và đặc biệt, vào các kiến trúc sư tiêu thụ những cái nhàm chán viện cớ vào sự lương thiện, vào kỹ thuật hay việc chương trình hóa trên máy tính điện tử”… “Là một nghệ sĩ, tôi xin nói thẳng thừng rằng, trong kiến trúc tôi thích cái gì - Các tác phẩm phức tạp và đầy mâu thuẫn”.- Venturi nói
Venturi house (1962 -1964)
Venturi house (1962 -1964) công trình phản ánh quan điểm của Venturi : văn học, nghệ thuật cần nhất quán, đầy đủ tính phức tạp và tính mâu thuẫn.
Phương pháp của Venturi khi trình bày lý thuyết của mình là phân tích và so sánh. Cuốn sách gồm 11 đề mục (tạm gọi là 11 chương): 10 chương đầu trình bày lý luận phát triển dần lên. Chương cuối cùng giới thiệu các công trình của tác giả bao gồm 12 công trình trong đó có những phương án kiến trúc, những công trình đã được xây dựng và những công trình còn trên bản vẽ, những phương án dự thi, cái làm một mình, cái làm với các cộng tác viên, nhiều nhất là với John Rauch và Denise Scott Brown (sau này là vợ ông). Những công trình được thiết kế và xây dựng  kể từ năm 1957 đến năm 1966, đây đồng thời là năm ra đời của cuốn sách. Trong chương đầu tiên: “Tuyên ngôn nhỏ về một loại kiến trúc mập mờ”, ông đã tuyên bố ngay từ những dòng đầu tiên: “Tôi thích kiến trúc phải phức tạp và mâu thuẫn”, “cái mà tôi muốn nói là một loại kiến trúc phức tạp và mâu thuẫn tạo nên trên sự phong phú và nhập nhằng của cuộc sống hiện đại và hoạt động nghệ thuật”. Theo ông, kiến trúc cần phải phức tạp và mâu thuẫn ngay cả khi nó muốn thỏa mãn cả 3 yếu tố của Vitruve là tiện nghi, vững chắc và đẹp – ông khai thác yếu tố mập mờ, chấp nhận cái phức tạp và mâu thuẫn nội tại và do đó chống lại kiến trúc Hiện đại với chủ trương “tinh khiết” ông viết: “Các kiến trúc sư không có một lý do gì để bị đạo lý và ngôn ngữ khắc khổ của kiến trúc Hiện đại chính thống dọa nạt lâu như thế”.
Ga xe lửa Columbus, Indiana, 1968
Ga xe lửa Columbus, Indiana, 1968
Quan điểm của Venturi biểu lộ thật rõ ràng qua những lời sau đây: “Tôi thích những vật lai tạp hơn là “thuần khiết” xuất phát từ sự thỏa hiệp hơn là từ những bàn tay sạch sẽ, “quái dị hơn là thẳng thắn thành thực”, nhập nhằng hơn là rõ ràng khúc chiết, trái ngược cũng như là thiếu cá tính, chán ngắt cũng như là quyến rũ, theo quy ước hơn là “độc đáo”, dễ dãi hơn là “độc đoán”, rườm rà kiểu cách hơn là đơn giản, vừa cổ vừa kim, mâu thuẫn và mập mờ hơn là rõ ràng và sáng sủa. Về sự hiển nhiên của tính đồng nhất thì tôi lại thích sự lộn xộn của cuộc sống”, “… tôi thích những thứ có mọi nghĩa phong phú hơn là cái có mọi nghĩa rõ ràng”. Với “cái này hay cái kia” thì tôi ưa “cái này và cái kia”, với trắng hay đen tôi ưa trắng và đen và đôi khi màu xám”....
Đại học Princeton , New Jersey, 1983  của KTS Robert Verturi
Đại học Princeton , New Jersey, 1983 của KTS Robert Verturi
Tiếp theo Venturi phê phán các thủ lĩnh của kiến trúc Hiện đại là không chú ý đến sự phức tạp mà chỉ say mê những cái đơn giản, sơ cấp, cố gắng cắt đứt với truyền thống. Ông phê phán Frank Lloyd Wright đã đưa ra câu châm ngôn: “Cái sự thật chống lại thế giới” và câu giải thích của Wright: “Sự khám phá ra tính đơn giản đối với tôi có tầm cỡ to lớn và những công trình cho tôi thấy dường như hài hòa hơn và tôi bị thuyết phục rằng chúng sẽ làm thay đổi và phong phú thêm tư tưởng trong nền văn hóa của thế giới hiện đại”. Venturi phê phán Le Corbusier là người sáng lập thuyết “tinh khiết” (purisme) đã vứt bỏ sự nhập nhằng trong kiến trúc. Le Corbusier đã ca ngợi “những hình sơ cấp lớn lao” và tuyên bố “sự rõ ràng và không nhập nhằng” trong cuốn sách nổi tiếng “Hướng về một nền kiến trúc” năm 1923.
Ngôi nhà Farnsworth gần Plano, Illinois/KTS Mies van der Rohe,
Ngôi nhà Farnsworth gần Plano, Illinois/KTS Mies van der Rohe,
Venturi lại phê phán Mies van der Rohe qua khẩu hiệu kì diệu “Less is more” (ít là nhiều). Ông cho rằng Mies đã khiên cưỡng đơn giản hóa vấn để trớ thành chủ nghĩa đơn giản và không phù hợp với thực tế cuộc sống. Ông viết:“Sự đơn giản hóa ồn ào như vậy tạo nên một loại kiến trúc vô vị- “less is a bore” (ít hơn là một buồn tẻ)”. Paul Rudolf, một kiến trúc sư lớn của trường phái Thô mộc (và của trào lưu Hậu – Hiện đại sau này) năm 1961 đã giải thích ý nghĩa sâu sắc, ngầm hiểu trong khẩu hiệu “less is more” của Mies. Đó là các kiến trúc sư thế kỉ XX lựa chọn những vấn đề để giải quyết chứ không phải là tìm cách giải quyết những vấn đề đã được đặt ra. Venturi nhận xét: “Những công trình tuyệt vời của Mies là tài sản chung quý giá của kiến trúc, nhưng chúng bị hạn chế bởi cái đổng thời làm nên sức mạnh của chúng, nghĩa là nội dung và cách diễn dạt của chúng đã bài trừ lẫn nhau”.
WTC005
Trung tâm thương mại ở New York của Minoru Yamasaki
Venturi lại phê phán cái mà Minoru Yamasaki – kiến trúc sư Nhật Bản, tác giả của ngôi nhà sinh đôi- Trung tâm Thương mại ở New York gọi là “trong sáng”. Ông cho rằng đó là một chủ nghĩa hình thức mới. Cái phức tạp giả tạo cũng xa lánh cái hiện thực như sự sùng bái tính đơn giản mà nó thay thế. Những hình thức rối rắm của nó không thật sự phản ánh nhiệm vụ thiết kế phức tạp. Venturi nhận xét về Aalto là “cái phức tạp mà Aalto làm chi là sự ham muốn diễn đạt mà thôi”. Ngôi đền mà Aalto xây dựng ở Imatra không ngoạn mục như những nhà phê bình ca ngợi.
<> on June 3, 2013 in New York City.
KTS Denise Scott Brown
cn_image.size.s-goldberger-robert-venturi-header
KTS Robert Venturi
Venturi với lời phê bình lối kiến trúc đơn điệu cộc lốc của các cao ốc mang nặng tính thực dụng của diện tích mặt bằng mà lại bỏ quên tính đa dạng, sự hài hoà giữa lịch sử cổ điển và văn minh đương đại đã thổi một luồng gió mới vào tư duy và hành động của nhiều kiến trúc sư và các nhà thiết kế trên thế giới. Ông cùng vợ ông – KTS  Denise Scott Brown trong thời điểm hiện tại đang đứng lên đấu tranh cho nữ quyền trong kiến trúc với những tuyên ngôn sâu sắc, có tiếng vang rất lớn trong nền kiến trúc ngày nay.
KTS Thái Vũ Mạnh Linh -  tổng hợp

Chủ Nhật, 16 tháng 11, 2014

Said I Love You But I Lied: "Yêu em hơn cả những lời nói yêu"

Có một bài hát với một cái tựa nghe thật shock -  Said I Love You But I Lied ( Michael Bolton ). Anh đã nói dối rằng anh yêu em. Bài hát biểu tả một tâm trạng đầy mâu thuẫn của một người đang yêu. 



Said I Love You But I Lied
Michael Bolton
You are the candle, loves the flameA fire that burns through wind and rainShine your light on this heart of mineTill the end of timeYou came to me like the dawn through the nightJust shinin like the sunOut of my dreams and into my lifeYou are the one, you are the one
Said I loved you but I liedcause this is more than love I feel insideSaid I loved you but I was wrongcause love could never ever feel so strongSaid I loved you but I lied
With all my soul Ive tried in vainHow can mere words my heart explainThis taste of heaven so deep so trueIve found in youSo many reasons in so many waysMy life has just begunNeed you forever, I need you to stayYou are the one, you are the one
You came to me like the dawn through the nightJust shinin like the sunOut of my dreams and into my lifeYou are the one, you are the one
Said I loved youBut this is more than love I feel insideSaid I loved you….but I lied
Dịch ý
Em là ngọn nến, tình yêu là ngọn lửa.Một ngọn lửa được thắp lên dù trong mưa gió.Em thắp lên ánh sáng trái tim anh. Cho đến tận phút giây cuối cùng. Em đến bên anh như ánh sáng trong đêm tối. Ngời sáng lên như ánh mặt trời. Hơn cả trong giấc mơ và em bước vào đời anh. Em chính là người anh cần.
Anh đã nói anh yêu em nhưng anh đã nói dối.Vì có nhiều thứ quan trọng hơn tình yêu, anh cảm nhận thấy nó trong con người mình.Anh đã nói anh yêu em nhưng anh đã sai lầm. Vì tình yêu chưa từng bao giờ là vững chắc. Anh đã nói anh yêu em nhưng anh đã nói dối. Với tất cả tấm lòng, anh đã cố gắng tự hão huyền. Từ ngữ nào của trái tim anh có thể giải thích được. Hương vị thiên đường hiện hữu rất rõ. Anh đã tìm thấy hương vị đó ở em. Có nhiều lý do theo nhiều cách khác nhau. Cuộc sống của anh chỉ mới bắt đầu. Mãi cần em, anh cần em ở lại bên anh. Em chính là người anh cần
Em đến bên anh như ánh sáng trong đêm tối.. Ngời sáng lên như ánh mặt trời. Hơn cả trong giấc mơ và em bước vào đời anh. Em chính là người anh cần
Anh đã nói anh yêu em. Nhưng có nhiều thứ quan trọng hơn tình yêu, anh cảm nhận thấy nó trong con người mình. Anh đã nói anh yêu em…Nhưng đó là lời dối gian




Đôi khi bạn kiêu ngạo...hay yêu thầm một ai đó, hoặc có chăng bắt gặp trong đời một con người nhìn đã thấy ghét...và tưởng gần bên nhưng lại xa cách. Nên nhớ....mẫu thuẫn sẽ có thể là thuốc của tình yêu. Đưa ra một lựa chọn có thể thật dễ, nhưng tháng ngày sống với lựa chọn bạn sẽ mâu thuẫn với chính mình.

Tình yêu chỉ đến với những người vẫn còn niềm tin khi đã từng bị thất vọng. Nó chỉ đến với những người vẫn còn muốn yêu khi họ đã từng bị tổn thương. Chỉ cần thời gian một phút thì bạn đã có thể cảm thấy thích một người. Một giờ để mà thương một người. Một ngày để mà yêu một người. Nhưng mà bạn sẽ mất cả đời để quên một người.Chính vì thế mong bạn đừng bao giờ đi yêu một người chỉ vì bề ngoài diện mạo đẹp đẽ của họ tại vì cái đẹp đó rất dễ bị phai tàn. Và đừng bao giờ yêu người ta chỉ vì tiền tài danh vọng, tại vì những cái đó đều sẽ tan theo mây khói. Bạn hãy chọn một người mang lại được nụ cười trên môi của bạn tại vì chỉ có nụ cười mới có đủ quyền lực xua tan màn đêm u tối trong bạn.


Bạn hãy chọn một người mà muốn những thứ tốt nhất đến với bạn và sẵn sàng để sự vui vẻ của bạn trên hết mọi thứ; trên cả sự vui vẻ của chính mình.Bạn hãy chọn người mà bạn có thể cùng tâm sự, chia sẻ niềm vui với nỗi buồn, sẵn sàng ôm bạn vào lòng khi cần thiết và hoàn toàn hiểu rõ tất cả về bạn và những gì bạn muốn. Bạn hãy chọn người mà chịu bỏ hết tất cả thời gian quý báu của họ để đến với bạn và không bao giờ đòi hỏi bất cứ điều gì ngoại trừ được nghe lời nói dịu dàng của bạn và làm một nơi nương tựa tốt nhất khi bạn cần đến.Tình yêu bắt đầu từ một nụ cười, chớm nở bằng một cái hôn và cảm nhận được từ những cái ôm ấp dịu dàng. Một tình yêu thật sự không thể xây dựng từ những mâu thuẫn đổ vỡ của quá khứ mà phải bằng những gì trong sáng ở tương lai. Bạn nên hướng nhìn thẳng về phía trước chứ đừng bao giờ ngoái nhìn lại dĩ vãng. Bạn sẽ không thể nào tiếp tục sống vui vẻ nếu như bạn không chịu bỏ qua những đau đớn từng xảy đến trong đời.

Bạn nên có nghị lực để làm những gì bạn cảm thấy là đúng và tốt cho những người bên cạnh bạn, nhất là chính bản thân bản. Nếu bạn để cho một mối tình không vui vẻ luôn níu kéo bạn thì bạn sẽ càng bị nhiều đau khổ, tan nát con tim và cay đắng của sự chia tay.

Chính vì những thứ nói trên, bạn đừng bao giờ ngần ngại nói lên những gì bạn đang suy tư và những gì đang đến trong lòng bạn. Những lời nói mà không thể nói được, lúc nào cũng mang đến những bất hạnh cho chính bản thân. Những lời không nói đó có một lực rất mạnh mẽ và nó sẽ làm ảnh hưởng đến bạn rất nhiều nếu bạn không nói ra. Có những lúc trong cuộc sống khi bạn thật sự nhơ nhung một người và chỉ muốn lấy người đó ra khỏi giấc mơ và mong muốn có thể ôm lấy họ trong thực tại.

Bạn hãy mơ những gì bạn muốn mơ và đi tới những chỗ nào bạn muốn tới. Bạn hãy làm những gì bạn muốn làm, tại vì bạn chỉ có một cuộc đời và một lần cơ hội để làm những gì bạn muốn.

Bạn nên nhớ lúc nào cũng phải đặt bản thân mình vào vị trí của người khác. Nếu như những gì làm hoặc nói đó sẽ làm tổn thương đến bạn thì bạn phải biết rằng nó cũng sẽ làm tổn thương đến người đó. Một lời nói tế nhị cũng có thể dẹp được những cuộc tranh luận (tranh cãi lớn) , một lời tàn nhẫn có thể làm tan nát một đời người, một lời nói hợp thời có thể làm dịu những căng thẳng và một lời nói yêu thương có tác dụng chữa lành một vết thương. Niềm vui không phải gồm toàn những điều đẹp nhất trong cuộc sống nhưng phải tạo thành từ tất cả những điều xảy ra trong thời gian dài và với tiến trình của nó.

Niềm vui chỉ chờ đợi những người đã từng khóc, những người đã từng thương tâm và những người đã từng tìm kiếm, tại vì chỉ có những người đó mới biết từng yêu quý trong niềm vui của mình và của những người bên mình.

Bạn sẽ cảm thấy rất đau khi bạn thât sự thương yêu một người mà người ấy lại không yêu bạn. Nhưng cái ấy còn chưa đau bằng nếu bạn thật sự thương yêu một người nhưng lại không có can đảm để nói cho người đó biết. Có thể là Thượng Đế, ngài muốn chúng ta quen trước những người mà không phải thuộc về mình trước khi cho mình gặp được “người bạn trăm năm” để cuối cùng mình sẽ biết quý trọng người đó hơn.

Nhưng bạn hãy nên nhớ rằng trên đời sẽ không có một ai có thể biết được “người bạn trăm năm” của mình sẽ là người như thế nào? Có thể bạn đã gặp được người đó nhưng vì sự rụt rè nhút nhát không dám nói của bạn sẽ làm bạn mất đi cái người lý tưởng đó.

Bạn sẽ không thể ngờ được nhiều khi người đó cũng có những tình cảm như bạn nhưng còn đang chờ đợi bạn ngỏ lời. Bạn nghĩ thử coi, bạn đã tìm được một người trần quý nhất thì người thiệt thòi nhất chính là bạn mà thôi.Nhưng mà thật sự cái buồn thảm nhất chính là khi bạn đã tìm được ngươi tình trong mộng của bạn rồi nhưng để tới cuối cùng mới phát hiện ra rằng người đó lại không có duyên phận với bạn và bạn không còn đường chọn lựa nào khác hơn là đành phải xa nhau. Cái đó là một điều đau khổ nhất nếu xảy ra trong đời bạn.

Cuối cùng hãy yêu quý những gì bạn đang có và đừng nên vì những giận hờn nhỏ nhặt nàp để rồi dẫn đến cuộc chia tay không nguyên cớ. Hãy thương yêu và tôn trọng lẫn nhau vì trong đời người, tình yêu có khi chỉ đến có 1 lần mà thôi.


Có thể bạn sẽ nghĩ đến sự thất bại khi nghĩ về cuộc tình đã qua, nhưng nó lại chính là bài học cho bạn khi tìm đến một tình yêu mới. Trong trò chơi tình yêu, vấn đề không phải ai là kẻ thắng cuộc hay thua cuộc. Điều quan trọng của Tình yêu mà bạn cần biết đó là khi nào bạn nên giữ lại hay thời điểm nào nên để nó ra đi !

Chỉ khi bạn thật sự mong muốn ai đó được hạnh phúc, thậm chí hạnh phúc đó không phải dành cho bạn, bạn mới hiểu rằng bạn đã yêu người đó thật sự mất rồi. Mọi việc bạn làm đều dành cho điều tốt đẹp nhất. Vậy khi người bạn yêu không dành chút tình yêu nào cho bạn, đừng ngại ngần mà không đến với người khác nữa - đơn giản - vì bạn sẽ không bao giờ biết tình yêu là gì nếu không thử nó. Bạn sẽ không tự nhiên yêu ai được trừ khi chính bạn phải mạo hiểm với tinh yêu. Tình yêu luôn phải giằng xé với niềm đau. Nếu bạn chưa từng đau đớn ư? Thế thì bạn sẽ chẳng học được thế nào là yêu đâu. Tuy vết thương bởi tình yêu không phải lúc nào cũng làm bạn đau đớn. nhưng nỗi đau vẫn còn đó ....để thử thách bạn, ....để giúp bạn trưởng thành hơn.Đừng tìm kiếm Tình yêu, hãy để Tình yêu tìm ra bạn. Điều đó giải thích tại sao ta gọi " ngã vào tình yêu " ....bởi vì bạn cũng không thể tự buộc mình ngã được. Chỉ đơn giản là bạn bị ngã thôi. Bạn cũng không thể nói rằng đã đọc xong quyển sách nếu bạn chưa kết thúc từng chương một. Còn muốn đọc tiếp tục ư? Thì bạn đành phải để lại những gì đã qua khi muốn lật sang trang mới mà thôi .


Tình yêu không bị bào mòn bởi do mỗi sự đổ vỡ hay bởi hạnh phúc. Đó là một cuộc phiêu lưu tình ái suốt trọn đời ta luôn phải học hỏi, khám phá và vươn lên. Điều trớ trêu lớn nhất của Tình yêu là ta lại để nó ra đi đúng lúc ta nên giữ lại hay lại cố níu kéo thay vì nên để nó ra đi. Ta mất đi một người chỉ khi số phận đã sắp đặt ta phải gặp người khác - người có thể yêu ta thậm chí hơn cả chính ta yêu bản thân ta. Khi bị vấp ngã trong tình yêu , nên có thời gian để hàn gắn vết thương lòng và sau đó ta lại bắt đầu tiếp tục " leo lên lưng ngựa ". Nhưng bạn đừng bao giờ tái phạm sai lầm : cưỡi lại một con ngựa giống con ngựa cũ đã đá ngã bạn lúc ban đầu.

Yêu là mạo hiểm vì có thể bị từ chối. Sống là rủi ro với cái chết. Hy vọng là liều lĩnh với sự thất bại. Nhưng không mạo hiểm thì đã là thất bại rồi vì trong cuộc sống điều nguy hiểm nhất là không thử thách điều gì . Để đạt được cái kế tiếp, bạn phải dám mạo hiểm với những gì liên quan. Để bộc lộ cảm xúc là chính bạn đang nói lên sự thật. Thử thách trong tình yêu chính là bạn yêu mà có thể không được đáp trả. Làm thế nào để định nghĩa Tình yêu : vấp ngã nhưng không suy sụp, kiên định nhưng không cố chấp, chia sẻ và công bằng, đồng cảm và không đòi hỏi, tổn thương nhưng đừng bao giờ giữ lại nỗi đau.



Lượm lặt./.

Thứ Năm, 13 tháng 11, 2014

UNCHAINED MELODY: Sự hoang mang không là vô tận

Demi Moore and Patrick Swayze
Demi Moore and Patrick Swayze

Được chuyển dịch sang nhiều ngôn ngữ kể cả tiếng Việt, tiếng Thái và tiếng Nhật, nhạc phẩm Unchained Melody đã đi vòng quanh thế giới. Rất nhiều nghệ sĩ tên tuổi đã từng hát bài này : Tom Jones và Elvis Presley chuyên hát bài này trực tiếp trên sân khấu, các nhóm The Platters hay The Drifters phối theo điệu phúc âm gospel, Al Green hay Sam Cooke thì phá cách theo điệu soul, ban nhạc U2 hát theo điệu slow rock. Còn trong tiếng Việt, bài này từng được các ca sĩ như Khánh Hà hay Tuấn Ngọc trình bày.

Có những giai điệu mà khi chỉ thoáng nghe qua một lần, ta luôn nghĩ tới hình ảnh của một bộ phim. Đó là trường hợp của những bài hát chủ đề nhưLove StoryTitanic hay là Pretty Woman. Nhưng không có nhạc phim nào lại có đầy ma lực quyến rũ, sức cuốn hút liêu trai như giai điệu Unchained Melody.
Trong lịch sử âm nhạc, đây là tình khúc duy nhất có đến 5 phiên bản đứng đầu thị trường Anh Mỹ qua nhiều thời kỳ và giai đoạn khác nhau. Nhạc phẩm Unchained Melody ăn khách lần đầu tiên vào giữa thập niên 1950. Nhưng giới trẻ chủ yếu mê mẩn say đắm với giai điệu này vào đầu những năm 1990 khi bài hát được chọn làm ca khúc chủ đề của bộ phim Ghost (Hồn Ma) với cặp diễn viên Demi Moore và Patrick Swayze trong vai chính.
Trong nguyên tác, bài hát do tác giả Alex North soạn nhạc và Hy Zaret đặt lời. Hai người cùng viết bài này vào năm 1955 theo đơn đặt hàng cho một bộ phim mang tựa đề là Unchained. Cuộn phim kể lại câu chuyện của một người đàn ông bị kết án tù giam một cách oan uổng. Trong ngục tối, anh thầm nhung nhớ người yêu, anh toan tính vượt ngục vì chỉ mơ đến ngày được tự do, tìm lại tình nhân để trọn đời hạnh phúc bên nhau.

Lắng nghe UNCHAINED MELODY trong bộ phim GHOST tại đây:



Vượt qua nguyên tác và chuẩn mực

Do vậy trong ca từ mới có câu : Hồn ta khao khát sự vuốt ve âu yếm trong chuỗi ngày cô đơn vô tận, nhưng không hiểu sao dòng thời gian lại trôi đi quá chậm. Rốt cuộc, Unchained Melody là Giai điệu của ước mơ được giải thoát nhưng đó lại là cách dịch thoát ý, vì bản nhạc ban đầu không có tựa, và chỉ được ghi là ca khúc chủ đề của bộ phim Unchained (có nghĩa là Cởi trói). Trong vòng 2 năm liền, bản nhạc này bốn lần đứng đầu bản xếp hạng với nhiều phiên bản ghi âm với những giọng ca khác nhau (The Baxter, Al Hibbler, Roy Hamilton và nhất là Harry Belafonte). Harry Belafonte trình diễn bài này trực tiếp trên sân khấu nhân kỳ trao giải Oscar năm 1956.

Giọt nước mắt trên mi Demi MooreGiọt nước mắt trên mi Demi Moore

Nhưng mãi đến 10 năm sau, Unchained Melody mới thật sự trở thành một ca khúc kinh điển qua phần thể hiện tuyệt vời của ban song ca The Righteous Brothers, minh hoạ cho điều được gọi là phiên bản đến sau mà lại hay hơn nguyên tác. Nét độc đáo của nhóm này là chất giọng của hai thành viên bổ túc cho nhau. Bill Medley có giọng bass trầm ấm mượt mà, ở những đoạn thấp nhất vẫn hát đầy hơi rõ chữ. Còn Bobby Hatfield thì lại có chất giọng tenor cao vút, làn hơi khỏe khoắn đầy đặn, ngoài cách luyến láy thật dài, anh còn thường hay nhảy nốt đến cuối câu. Nhờ vào tầm cữ âm vực sâu và rộng, mà mỗi ca sĩ đều có thể hát solo, song ca theo phân đoạn, tức là khác hẳn với những nhóm thịnh hành vào thời đó, chủ yếu gồm một ca sĩ chính kèm theo nhiều giọng hát phụ họa.

Bài ca khuôn mẫu, thi hát truyền hình

Bên cạnh chất giọng biểu cảm, cả hai thành viên của nhóm The Righteous Brothers còn hát với nhiều ngẫu hứng bất chợt, nên mới được các nhà phê bình mệnh danh là blue eyed soul, hàm ý rằng : trước kia, nhạc soul là sở trường của người Mỹ đa đen. Giờ đây, với ban nhạc The Righteous Brothers, nhạc soul cũng là sở trường của ca sĩ mắt xanh da trắng. Có lẽ cũng vì vậy mà tuy là người hát sau, nhưng nhóm này lại ghi đậm dấu ấn của mình trong ca khúc Unchained Melody.

Cũng từ đó mà Unchained Melody cũng như All by Myself trở thành những ca khúc tiêu chuẩn trong các cuộc thi hát truyền hình Âu Mỹ. Tính cho đến cuối thế kỷ 20, bài hát này có đến hơn 500 phiên bản khác biệt ghi âm trong hàng chục thứ tiếng. Nhưng khi bạn hỏi : bài này do ai hát ? Mọi người xung quanh đều trả lời rằng : Unchained Melody độc nhất vô nhị qua phần thể hiện của nhóm The Righteous Brothers.

Không phải ngẫu nhiên mà bản nhạc Unchained Melody được chọn làm ca khúc chủ đề của bộ phim Ghost do đạo diễn Jerry Zucker thực hiện vào năm 1990. Số là diễn viên chính của phim này là Patrick Swayze. Anh từng nổi danh 3 năm về trước nhờ bộ phim ca nhạc Dirty Dancing. Ca khúc chính của bộ phim này là nhạc phẩm (I've Had) The Time Of My Life, do Jennifer Warnes song ca với Bill Medley, không ai nào khác ngoài thành viên của nhóm The Righteous Brothers. Vì vậy cho nên, khi bắt đầu quay cuộn phim Ghost, nam diễn viên người Mỹ mới thuyết phục đoàn làm phim chọn bài Unchained Melody thay vì chọn một sáng tác mới làm ca khúc chủ đề.


Nhờ vào sự thành công của bộ phim mà giai điệu Unchained Melody một lần nữa lại nhảy vọt lên hạng đầu thị trường Anh Mỹ. Ban song ca The Righteous Brothers sau một thời gian vắng bóng, tìm lại một hơi thở thứ nhì vì hầy hết các ca khúc nổi tiếng của họ đều được tái bản nhân dịp này, trong đó có các bài hát tủ như Ebb TideYou've Lost That Lovin' Feeling cũng như (You're My) Soul and Inspiration.

Ca điệu miên man - thần chú dịu dàng

Được chuyển dịch sang nhiều ngôn ngữ kể cả tiếng Việt, tiếng Thái và tiếng Nhật, nhạc phẩm Unchained Melody đã đi vòng quanh thế giới. Rất nhiều nghệ sĩ tên tuổi đã từng hát bài này : Tom Jones và Elvis Presley chuyên hát bài này trực tiếp trên sân khấu, các nhóm The Platters hay The Drifters phối theo điệu phúc âm gospel, Al Green hay Sam Cooke thì phá cách theo điệu soul, ban nhạc U2 hát theo điệu slow rock. Còn trong tiếng Việt, bài này từng được các ca sĩ như Khánh Hà hay Tuấn Ngọc trình bày.

Mỗi lần điệu nhạc trổi lên, người nghe lại thấy hiện về trong tâm trí hình ảnh của bộ phim Ghost (Hồn Ma). Diễn viên chính của bộ phim Patrick Swayze qua đời vì bạo bệnh vào mùa thu năm 2009. Một trong hai tác giả của bản nhạc là Hy Zaret từ trần vào năm 2007. Trước đó vài năm, ca sĩ Bobby Hatfield đột ngột qua đời vì dùng thuốc quá liều tại bang Michigan (tháng 11 năm 2003) trong khi anh chuẩn bị lên sân khấu trình diễn với nhóm The Righteous Brothers.

Rốt cuộc, tất cả những gương mặt đã làm nên tên tuổi của bài hát đều cùng về bên kia thế giới. Những chuỗi ngày cô đơn hoang mang không còn bàng hoàng vô tận. Giai điệu miên man của bài Unchained Melody giải thoát linh hồn tựa như câu thần chú dịu dàng, để rồi nhẹ nhàng sống mãi với thời gian.

Lời bài hát: Unchained Melody (Righteous Brothers)

Oh, my love, my darling, 
I've hungered for your touch a long, lonely time.
Time goes by so slowly and time can do so much. 
Are you still mine?

I need your love.
 I need your love.
 God speed your love to me.

Lonely rivers flow to the sea, to the sea, to the open arms of the sea.
 Lonely rivers sigh, wait for me, wait for me.
 I'll be coming home, wait for me.

Oh, my love, my darling,
 I've hungered for your touch a long lonely time.
Time, goes by so slowly, and time can do so much,
 Are you still mine?

I need your love. 
I need your love. 
God speed your love, to me....