Từ bấy đó.... tới giờ

Hôm nay bất ngờ, đi hội thảo Holcim gặp anh Đạt, là Kiến trúc sư đầu tiên mình quen và từ trước tới giờ cũng là người cho mình sự ảnh hưởng rõ nhất, dù 5 năm không gặp. 

Hồi đó còn học Đông Đô, dùng blog 360 nên quen anh Đạt. Không biết có phải vì anh sợ mình mặc cảm vì học dân lập hay không mà hồi đó được anh chỉ cho nhiều thứ, từ cách nghĩ cho tới lọ keo làm mô hình. Về sau khi mình chuyển sang KT, cái blog 360 đóng cửa nên cũng ít liên lạc. Nhớ có lần nói chuyện anh Đạt hỏi "- "chuyển sang kiến trúc có thấy đỡ tủi hơn học ĐĐ không ?"" ....Lần đó học Cơ sở kiến trúc do thầy Đức Vinh dạy (giờ thỉnh thoảng gặp thầy Vinh ở bên XD nhưng thầy không nhớ đâu), mới năm đầu nên tò mò, cái gì cũng hỏi. Anh Đạt bày cho mình làm 1 lọ keo dính mô hình mà tới giờ vẫn nhớ, rồi thì khuyên nhiều thứ, có 3 câu mà mình nhớ nhất: 

-"phải biết khiêm tốn, lắng nghe, học hỏi những điều hay mà người ta dậy mình. Không khoe khoang, biết dừng đúng lúc"

-"đừng vì thấy người khác dậy mình với thái độ khó chịu mà lấy làm phiền lòng, mà khi đó nên chú ý bình tĩnh lắng nghe"

rồi thì câu chuyện vui:

..."Đôi bạn lâu ngày gặp lại. Tao chuyển chỗ làm rồi, từ công ty tư nhân về liên doanh kiến trúc. Mệt lắm mày ơi, áp lực thì căng thẳng mà thấy KTS như cu ly ấy, chẳng biết có thu hoạch được gì về trình độ. Để làm thử 2 tháng, nếu không được thì "té". Làm ở Sở? Kể ra được chân thụ lý hồ sơ hay chạy dự án thì chấm mút đấy, nhưng chèn nhau vỡ mặt. Mày bỏ nghề? Hồi nào vẫn làm mà… Thì hồi quay ra làm nghề, gặp phải dự án mình làm đến bốn phương án đều chưa thông qua được, chủ đầu tư chờ vốn, chờ duyệt của cấp trên. Cổ điển Pháp, hiện đại hẳn hay là vẽ vời kiểu chùa chiền. Đã thấy hốt, thế mà ông thiết kế Bảo tàng Văn học làm đến 14 phương án cả thảy, tốn không biết bao nhiêu giấy in cho xuể. Đi ăn cưới, gặp một ông người quen. Ông này cái mặt đần đần như chẳng nói câu nào bao giờ. Thế mà câu đầu tiên khi giáp mặt là "Làm nghề kiến trúc nhiều tiền. Nhể?". Cái lý là, công trình 1 tỷ thì ông thiết kế (không cần biết thiết kế những gì) chắc cũng xơi gọn vài chục triệu. Qủa tình, nhiều KTS giầu và họ biết thể hiện mình là người giầu, sang và oai hơn. Quần chúng trông vào đó, nghĩ đơn giản về nghề kiến trúc với những hào quang và phong cách ngôi sao là những thứ hơn thiên hạ. KTS đa tài, khả năng thể hiện cũng khá, ăn chơi có vẻ ra dáng lắm. Các thế hệ sau vẫn ùn ùn nộp đơn thi vào trường, sinh viên khoa Kiến trúc các trường vẫn kèn cựa nhau ai hơn ai (trường Kiến trúc Thanh Xuân vẫn dè bỉu "Cái bọn Khoa Kiến trúc trường Xây dựng ấy..."). Cha mẹ vẫn tự hào con cháu mình học Kiến trúc. Làm Kiến trúc mà không giầu không sang thì bất tài, cũng như sẽ nhận được lời cảm thông đầy thương xót (xót của?) khi tỏ ý không làm nghề nữa.

KTS đi môi giới, KTS đi cấp chứng nhận, KTS quản lý đi duyệt bản vẽ, "quan" KTS ra giá lệ phí, làm cho môi trường hành nghề bát nháo. KTS vẽ tranh, đàn hát, văn nghệ giao lưu hơn hẳn mấy ông quản lý khác, KTS đụng đến cái gì cũng biết, vẽ ra cái nhà vệ sinh hay phòng ngủ, tưởng tượng ra được cách sử dụng của thân chủ. KTS vẽ kiến trúc, KTS biết bóc tách vật liệu, thi công và thầu xây dựng. KTS biết chiều chủ đầu tư, lại cũng biết làm vừa lòng nhà quản lý, mấy ai không cúc cung tận tuỵ trong những dự án mà phần xôi thịt của mình không bé tí nào. KTS làm nghệ thuật? Không, nghệ thuật là thế nào, đâu phải như mấy anh hoạ viên chỉ biết vẽ nghí ngoáy trên máy tính, KTS làm là làm kỹ thuật cao, làm khoa học. Chẳng khác nào cái máy đa hệ với tư duy hi-fi."

P/S: Đấy, tóm lại thực tế là thế, đời có nhiều cái duyên cho mình bước ngoặt, nhưng ngoặt sao để đừng thấy cái đuôi mình mà tỏ ra thích thú, sau thứ mà bạn rút ra để bước đi vững chắc thì đánh đổi rất nhiều thứ. Hãy thay đổi sao để khi gặp lại những ng giúp ta, tối thiểu thôi, họ vẫn quý ta được như lúc ban đầu gặp mặt.